تحلیل وضعیت رقمی سازی منابع شنیداری در آرشیوهای سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با استاندارد یاسا. مطالعۀ موردی: شهر تهران

هدف: پژوهش حاضر، به منظور تعیین وضعیت رقمی سازی (تبدیل منابع آنالوگ به رقمی و رقمی به رقمی) در آرشیوهای شنیداری سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و مقایسۀ آن با استانداردهای انجمن بین المللی صدا و آرشیوهای دیداری و شنیداری (یاسا) انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش، پیمایشی توصیفی است. برای گردآوری داده های پژوهش از 2 پرسشنامۀ محقق ساختۀ مجزا برای کارشناسان واحد تبدیل آرشیو و مدیران آرشیوها؛ و یک سیاهۀ وارسی، شامل دو قسمت اطلاعات نرم افزاری و سخت افزاری (تهیه شده براساس استاندارد یاسا) استفاده شده است. نتایج، با استفاده از روش های آمار توصیفی(فراوانی و درصد) در قالب جدول و نمودار ارائه شده است. جامعۀ پژوهش، شامل دو گروه است. جامعۀ نخست، شامل 6 آرشیو شنیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در تهران؛ و جامعۀ دوم، شامل 43 نفر (37 نفر کارشناسان تبدیل منابع آنالوگ به رقمی و 6 نفر مدیر آرشیو) می باشند. یافته های پژوهش: یافته ها نشان می دهد که بیش از نیمی از کارکنان آرشیوها آموزش تبدیل منابع آنالوگ به رقمی را دیده اند. جمع کل منابع شنیداری آرشیوهای شهر تهران 937 / 592 حلقه است. 3/77 درصد منابع شنیداری در آرشیوهای شنیداری شهر تهران رقمی سازی شده اند. همچنین، مشخص شد که میزان مطابقت با استاندارد یاسا در بخش نرم افزاری 7/82 درصد، و در بخش سخت افزاری 79 درصد است. بنابراین، از دیدگاه متخصصان و کارشناسان آرشیوها، مهم ترین مزیت رقمی سازی منابع آنالوگ، صرفه جویی در وقت و غلبه بر موانع و محدودیت های زمانی و مکانی؛ و مهم ترین چالش تبدیل منابع آنالوگ به رقمی، فقدان زیرساخت مناسب آرشیو رقمیِ کاربردی، پایدار، و کارآمد است. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاکی از آن است که «فقدان زیرساخت مناسب، پایدار، و کارآمد برای آرشیو رقمی»؛ «کمبود و فقدان ابزارها و فناوری های جدید»؛ و «فقدان استانداردهای مشخص و مدون» از مهم ترین مشکلات تبدیل منابع در آرشیوهاست. نزدیک به دو سومِ کارکنان تبدیل، دورۀ آموزشی کوتاه مدت تبدیل منابع را طی کرده اند، که ناکافی به نظر می رسد. همچنین، بیشتر پاسخگویان اظهار داشته اند که آموزش های لازم را از مراجع غیررسمی کسب کرده اند. درمجموع، 72 دستگاه در کل آرشیوهای شنیداری شهر تهران موجود است و میانگین کل دستگاه ها 12 عدد است. یعنی به طور متوسط، هر آرشیو دارای 12 دستگاه است. از بین 6 واحد (آرشیو)، فقط 2 آرشیو فضاهای ذخیره سازی انبوه دارند که نشان دهندۀ استهلاک و عدم دستگاه های مبدل است.